OSASUNA
91
  FICHA ANTERIOR SIGUIENTE FICHA
 
escuchar lección imprimir ficha
 
Hiztegia
arrunt. corriente / berezi. especial
bazterketa. marginación
beraz. por lo tanto
denon kontua. cuestión de todos
erabil(i), erabiltzen, erabiliko. utilizar ezezagun. desconocido/a
gaixotasun. enfermedad
gogor. duro/a
harreman. relación
horregatik. por eso
kutsa(tu), kutsatzen, kutsatuko. contagiar; contaminar
neurri. medida
norbera. uno/a mismo/a
odol. sangre
-ren bidez. por medio de ...
sor(tu), sortzen, sortuko. crear
Aurrekoaren erantzunak
- Elkarrizketa: c) HIESari buruz (SIDA)
- 1.d, 2.a, 3.b, 4.c

 90.fitxako elkarrizketa (CDan):

- Gaixotasun hau larria da, ezta?
Ez da dramatizatu behar, baina gaixotasun hau denon kontua da; ez da dramatizatu behar, baina informazioa behar dugu.

- Nolakoa da gaixotasuna?
Infekzioa da, birus batek sortzen du, baina ez da infekzio arrunta, ez da gripea.
Gainera, gaixotasun berezia da, konnotazio sozial gogorrak dituelako:
diskriminazioa, bazterketa...      

- Nola transmititzen da?
Hiru bidetatik transmititzen da: odolaren bidez, sexu-harremanen bidez eta amak umeari transmititzen dionean. Hala ere, neurri prebentiboak har ditzakegu

- Zeintzuk dira neurri prebentiboak?
Odolaren bidez transmititzen da, beraz, xiringak edo jeringak ez dira konpartitu behar, norberak bakarrik erabili behar ditu. Sexu-harremanen bidez ere kutsatzen da gaixotasuna, horregatik, preserbatiboa erabili behar da harremanak ezezagunekin ditugunean.
Hirugarren neurri prebentiboa amak hartu behar du, umeari gaixotasuna ez kutsatzeko.

 

Gramatika

Onomatopeiak (hotsak)

Tuju-tuju! (eztula)
Aiii! (mina)
Atxisss! (doministikua)
Zintz! (zintz egiteko)
Purrut! / Parrat! (uzkerra)

ERAMAN (NOR-NORK)
(nik) darama(tza)t
(hark) darama(tza)
(guk) daraga(tza)gu
(zuk) darama(tza)zu
(zuek) darama(tza)zue
(haiek) darama(tza)te

ZERTARA etorri/joan/...?
(¿a qué)
erostera etorri naiz
botika erostera etorri naiz
txertoak jartzera joango gara
gaixoa ikustera joan da
...


NOGAZ?, NOREKIN? (¿con quién?)
ZEGAZ?, ZEREKIN? (¿con qué?)

askogaz, askorekin
....
bategaz, batekin
...
semeagaz, semearekin
seme-alabakaz, seme-alabekin
...
antiseptikoagaz, antiseptikoarekin
antiseptikoakaz, antiseptikoekin
...


ZERTARAKO? (¿para qué?)
bihotzerrerako / bihotzerrea kentzeko
sukarrerakoÊ/sukarrakentzeko
...
begietarako / begietan botatzeko
alergietarako / alergietan erabiltzeko
...

 

Zer ordu da?

Zer ordutan?
(¿a qué hora?)

(13:00) Ordu bata da
(14:05) Ordu biak eta bost dira
(15:15) Hirurak eta laurden dira
(16:20) Laurak eta hogei dira
(17:30) Bost eta erdiak dira

(17:35) Seiak hogeita bost
gutxiago dira
(18:45) Zazpiak laurden gutxiago dira
...

 

Ordu batean
Ordu biak eta bostean
Hirurak eta laurdenetan
Laurak eta hogeian
Bost eta erdietan
Seiak hogeita bost gutxiagotan
Zazpiak laurden gutxiagotan
...

 

 

 

FICHA ANTERIOR SIGUIENTE FICHA
VOLVER AL ÍNDICE